De gezamenlijke bankrekening (en-ofrekening)

Partners. In de praktijk is het meestal zo dat ieder van de partners maandelijks een geldbedrag op de en-ofrekening stort. Hoeveel ieder maandelijks inlegt, is afhankelijk van de afspraken die de partners daarover hebben gemaakt. Hebben zij een (notarieel) samenlevingscontract, dan zullen in deze overeenkomst afspraken staan over de draagplicht van de kosten van de gemeenschappelijke huishouding. Naar schatting heeft ongeveer de helft van de stellen een (notarieel) samenlevingscontract. De andere helft heeft geen samenlevingscontract opgesteld.

Praktisch. Van de en-ofrekening worden de kosten van de gemeenschappelijke huishouding betaald. Veel van deze kosten worden via automatische incasso afgeschreven. Dat is erg praktisch. Zo worden uitgaven die ten gunste van beide partners komen van de en-ofrekening betaald en hebben beide partners toegang (zonder afhankelijk te zijn van de ander) tot deze rekening. Uitgaven die niet tot de kosten van de gemeenschappelijke huishouding behoren, betalen de partners van hun eigen bankrekening. Een partner heeft uitsluitend zelf toegang tot de bankrekening die op zijn eigen naam staat.

Juridische status

Bij het hebben van een en-ofrekening is ook vooral de bank gebaat. Voor de bank is het irrelevant aan wie het saldo op de rekening toekomt. De bank kan aan ieder van de rekeninghouders bevrijdend betalen. Veel partners denken dat het saldo op de en-ofrekening van hen samen is. Dat is echter onjuist. Dat de en-ofrekening op naam van beide partners staat, betekent niet meer dan dat beide partners over het saldo op de rekening kunnen beschikken. Het zegt niets over de gerechtigdheid. De gerechtigdheid tot het saldo wordt bepaald door de bedragen die de partners zelf op deze rekening hebben gestort. Dat na verloop van tijd meestal niet meer te achterhalen is wie welk bedrag op de en-ofrekening heeft gezet (met alle geldstromen van dien), verandert daar niets aan. Dit wetende, maakt het praktisch dat partners in een samenlevingscontract vastleggen hoe de gerechtigdheid tot het saldo op de en-ofrekening is geregeld. Het advies voor de praktijk is dus om duidelijke afspraken te maken, bij voorkeur notarieel.

Overlijden. Zonder afspraken, zal bij overlijden of scheiding aan de hand van het rekeningverloop (bij benadering) vastgesteld moeten worden van wie het saldo afkomstig is. Dit kan eenvoudig tot conflicten tussen de partners of hun rechtsopvolgers leiden. Bij overlijden zal op deze manier bepaald kunnen worden welk bedrag tot de nalatenschap van de overledene behoort. Dit kan vervolgens vastgelegd worden in een vaststellingsovereenkomst. Let op.  Banken gaan slechts zeven jaar terug in hun administratie. Na verloop van tijd is het via rekeningafschriften dus niet meer te achterhalen wie tot welk bedrag is gerechtigd.

Samenlevingscontract

Om conflicten, zoals hiervoor bedoeld, te voorkomen, is het wenselijk dat in een samenlevingscontract wordt vastgelegd dat ieder van de partners voor de onverdeelde helft tot het saldo op de gezamenlijke bankrekeningen is gerechtigd. In veel notariële samenlevingscontracten wordt dit op deze manier zo beschreven. Een dergelijke regeling wordt meestal ook opgenomen ten aanzien van de inboedel. Gebruik is dat in het samenlevingscontract een gemeenschap van inboedel wordt gecreëerd.